Titanlar, Yunan mitolojisine göre
efsanevi Altın Çağ'da dünyayı yönetmiş olan güçlü tanrı ırkıdır.
Genellikle baz alınan Hesiod'un theogonisine göre en başta oniki Titan vardı. Bu Titanlar değişik
kavramlarla özdeştirilmiştir. Örnek olarak, okyanus, hafıza, görüntü ve doğal
kanun verilebilir. Baştaki oniki Titan daha sonra başka Titanları doğurdular.
Bunlardan bazıları Prometheus ve Atlas'tı. Titanlar, babası Uranus'u tahttan atan Kronus tarafından yönetilmiştir. Titanlar ise Olimposlu tanrılar tarafından tahttan indirilmiştir.
Titanlar:
· Kronos --
Zaman.
· Okeanos -- Okyanus.
· Tethys --
Yeraltı suları.
· Hyperion -- Güneş.
· Theia --
Görüntü ve değerli taşlar.
· Koios --
Akıl ve kuzey kutbu.
· Phoebe --
Karanlık ve Gizem.
· Rhea --
Cinsel bereket ve dağlık bölgeler.
· Mnemosyne -- Hafıza ve hatıra.
· Themis --
Yağmur
· Kriyus --
savaş ve barış
· Iapetos --Ölümlülük,yara ve yaşam süresi.
· Gaia --Toprak.
ATLAS
Atlas, Yunan mitolojisinde Iapetos ile Klymene'nin 13 çocuğundan en
güçlü olanıdır.
Eski bir hikâyede Herkül ile
aralarında geçen olay şöyle anlatılır:
Tanrıların kralı Zeus Atlas'a çok kızmıştı.Bunun
nedeni Atlas'ın koca tanrı Zeus ile savaşmak istemesiydi.Koca tanrı,Atlas'a
büyük bir ceza verdi;Atlas,sonsuza kadar Dünya'yı sırtında taşımalıydı!Bu
yorucu görevden kurtulmak isteyen Atlas,Herkül kendisinden yardım isteyince
sinsice bir plan yaptı.Herkül bir bahçede bir ejderhanın koruduğu üç altın
elmayı ele geçirmek istiyordu.Atlas,Herkül'e kendisi dönünceye kadar Dünya'yı
sırtında taşırsa elmaları ona getireceğini söyledi.Atlas elmaları aldı ve
geldi.Herkül'e: -Sen taşımaya devam et! dedi. Bunun üzerine Herkül taşımayı
kabul etti ama sırtına bir omuzluk yerleştirene kadar birkaç dakika Atlas'ın
tutmasını istedi. Atlas Dünya'yı alır almaz Herkül kaçtı ve Atlas
kandırıldığını anladı.Bazı hikâyelerde gök gürültüsünün Atlas'ın Herkül'e
haykırışı olduğu anlatılır.Atlas omuzlarında dünyayı değil gökubbeyi taşır
Titanlar Olimposlulara karşı isyan edince Zeus,
Atlas’ı gökyüzünü taşıma cezasına çarptırdı. Bununla birlikte, Atlas çoğunlukla
küre şeklinde bir şey taşırken tasvir edilir, en mükemmeli de Flaman
Mercator’un toplu halde yayınlanan haritalarının kapağında kullanılanıdır. Daha
yakından bakılırsa bu kürenin aslında Dünya değil, gökkubbe olduğu
görülecektir. Ayrıca Mercator, kitabının adını Titan’dan değil, ilk kez
“göksel” küreyi (“yerküre”nin aksine) ürettiği kabul edilen (dağlara da adını
vermiş olan) efsanevi filozof, Moritanya Kralı Atlas’tan almıştır.
GAİA
Gaia veya Gaea[1], Yunan mitolojisinde yeryüzünü
simgeleyen, arzın tecessümü (cisimleşmiş hâli) olan tanrıçadır. Bir ana tanrıça,
doğa ana olan ve diğer tanrıların kendisinden türediği Gaia'ya özellikle ilk
zamanlarda tüm Yunanistan'da tapınılsa da, zaman içinde tanrıçanın konumu
değişmiş, ona olan ilgi azalmıştır[1]. Gaia'nın Roma mitolojisindeki dengi Terra'dır.
Hesiodos'a göre Gaia her şeyin
yaratıcısı, her şeyin kendisinden meydana geldiği "toprak ana"dır;
tüm tanrıların ve titanların annesidir[1].Khaos'tan sonra ortaya çıkan Gaia ilk önce gökyüzü Uranos'u daha sonra Pontos'u kendisinden çıkarır bir başka tabirle doğurur. Daha
sonra Uranos'dan Titanları doğurdu.
Ancak Uranos kendi çocukları olan titanları doğar doğmaz Gaia'nın bağrına
gömmekteydi(Ayrıca oğulları olanHekatonkheir ve Kyklopları Tartarus'a
göndermişti fakat tanrılar onları kurtardı). Artık bu ağırlığı taşıyamayan
Gaia, Uranos'tan olan oğlu Kronos'un yardımıyla Uranos'u yendi ve çocuklarını
özgürlüğüne kavuşturdu.Daha sonra Kronos da kendi oğlu Zeus tarafından tartaros'a atılarak aynı kaderi
paylaşacaktı.
GAİA
Gaia veya Gaea[1], Yunan mitolojisinde yeryüzünü
simgeleyen, arzın tecessümü (cisimleşmiş hâli) olan tanrıçadır. Bir ana tanrıça,
doğa ana olan ve diğer tanrıların kendisinden türediği Gaia'ya özellikle ilk
zamanlarda tüm Yunanistan'da tapınılsa da, zaman içinde tanrıçanın konumu
değişmiş, ona olan ilgi azalmıştır[1]. Gaia'nın Roma mitolojisindeki dengi Terra'dır.
Hesiodos'a göre Gaia her şeyin
yaratıcısı, her şeyin kendisinden meydana geldiği "toprak ana"dır;
tüm tanrıların ve titanların annesidir[1].Khaos'tan sonra ortaya çıkan Gaia ilk önce gökyüzü Uranos'u daha sonra Pontos'u kendisinden çıkarır bir başka tabirle doğurur. Daha
sonra Uranos'dan Titanları doğurdu.
Ancak Uranos kendi çocukları olan titanları doğar doğmaz Gaia'nın bağrına
gömmekteydi(Ayrıca oğulları olanHekatonkheir ve Kyklopları Tartarus'a
göndermişti fakat tanrılar onları kurtardı). Artık bu ağırlığı taşıyamayan
Gaia, Uranos'tan olan oğlu Kronos'un yardımıyla Uranos'u yendi ve çocuklarını
özgürlüğüne kavuşturdu.Daha sonra Kronos da kendi oğlu Zeus tarafından tartaros'a atılarak aynı kaderi
paylaşacaktı.
İAPETOS
İapetos veya İapetus (Yunanca: Ἰαπετός), Uranüs (gök) ile Gaia'nın (yer) oğlu olan bir Titan'dır. Okeanos ile Tethys'in kızlarından bir olan Klymene ile
evlenmiş ve bunun sonucundaAtlas, Menoitios, Prometheus ve Epimetheus olmak üzere 4 çocuk meydana getirmiştir. Bunun için
evrensel tufandan sonra Deukalion, Prometheus aracılığıyla
İapetos'a bağlanmaktadır.
İapetos, dikkati temsil etmektedir.
KOİOS
Yunan
mitolojisinde, Koios, akil Titan'iydi. Kiz kardesi olan zeka Titan'i Phoebe'dan Leto ve Asteria'yi dogurmustir. Leto, Zeus'la birlesmis ve Artemis ile Apollo'yu dogurmustir. Diger Titanlar gibi, Koios da Zeus ve diger Olimposlu tanrılar tarafindan tahttan indirilmistir.
KRİOS
Yunan mitolojisinde bir titan. Uranus ile Gaia'nın oğlu. Eurybia'dan Pallas isimli oğula sahip olmuştur. Bu oniki titan arasında
hiç bir bilgiye sahip olmayan daha doğrusu hakkında pek araştırma yapılmayan
tek titan Krios'dur. Ne tanrısı olduğu belli olmayan bu titan hakkında pek çok
tez atılmış fakat açıklık getirilememiştir. Tarihi kaynaklarda kabul edilen
özelliği ve hakkında bilgi olmamasının sebebi şöyle açıklanmaktadır...
Krios: Bir güç ve savaş tarısıdır. Gaia ile titanların
lideri Uranüs'ün oğludur. Ve Nike'nin en büyük atasoyudur. Eurybia ile
evlendikten ve Pallas isimli bir çoçuk sahibi olduktan sonra diğer titanlar
tarafından tehdit olarak görülmüş fakat gücü ve kudretiyle başedemiyeceklerini
bilen titanlar onu ailesiyle tehdit edip lanetlemiştir. Ve bütün bilgileri
kaybolmuştur bulunamamıştır. Krios'a tapan yüzbinlerce insan onun kudretine ve
gücüne hayrandır. Yunan mitolojisinde Kronos'tan daha güçlü olduğu sanılan tek titandır.
KRONOS
Uranos ve Gaia'nın son oğlu olan Kronos titanlar soyundandır ve babası Uranos'u erkeklikten yoksun etmekle birinci kuşak tanrıların
egemenliğine son vermiş, ikinci kuşağı başa geçirmiştir. Bu özelliği ile mitoloji de
önemli bir yeri vardır.
Beş erkek titan ve altı kız titanın doğuşundan sonra Kronos'un dünyaya gelişini Hesiodos şu
şekilde anlatır:
Bunlardan
sonra Kronos geldi dünyaya, o art düşünceli tanrı, en belalısı
Toprakoğullarının. Ve Kronos diş biledi yıldızlı babasına.
Kronos'tan sonra Toprak Ana (Gaia) Kyklopları ve Hekatonkheir'leri doğurduğu halde, Uranos hepsini çıkar çıkmaz Gaia'nın karnına geri tıkmakta, ve böylece onu
inletmektedir. Gaia bir düzen kurar ve o düzeni oğlu Kronos eliyle gerçekleştirir.
MNEMOSYNE
Hatıraların Titanı. Uranus ve Gaia'nın kızı. Hafıza ve
hatıranın şekil bulmuş halidir. Zeus'tan, peri olarak da bilinen 9 kızkardeş
olan Museları doğurmuştur. Zeus'la, Mnemosyne 9 gece beraber olmuşlardır ve 1
sene sonra da 9 kızları olmuştur. Mnemosyne, kızlarına, Cleio, Euterpe,
Thaleia, Melpomene, Terpischore, Erato, Polyhymnia, Urania ve en büyük kızına
da Calliope isimlerini vermiştir.
Mnemosyne aynı zamanda yeraltı dünyasında (ahiret - hades) akan bir nehrin adıdır. Lethe'nin zıddı olan bu nehir, kendisinden içenlere (ki
bunlar reenkarne olmaya hazırlanan ölü canlardır) geçmiş yaşamları hakkındaki
her şeyi hatırlatır.
OKEANOS
Okeanos, Yunan mitolojisinde, Uranus ile Gaia'nın çocuğu olan Titan'dır. Tüm okyanusların
kişileşmiş hali olan Okeanos, genelde kaslı bir adamın uzun sakallı ve boynuzlu
yüzüyle simgelenirdi. Okeanos'un alt kısmı bir yılanı andırıyordu.
Okeanos'un kardeşi olan bir başka Titan'la, Tethys'le zaman geçirmesi üçbin deniz nymphelerinin oluşmasına neden oldu. Oceanids olarak da bilinen bu
nymphelerin her biri ayrı bir ırmak, çay, göl ya da havuzun hakimleri oldular.
Bazı araştırmacılar Okeanos'un önceleri tüm tuzlu
suları temsil ettiğini düşünüyorlar. Bunun nedeni de o zamanlar Akdeniz ve Atlantik Okyanus'un çok fazla
bilinmemesiydi. Ancak daha sonra coğrafya geliştikçe, Poseidon neredeyse
tamamı bilinen Akdeniz'i, Okeanos ise daha az bilinen Atlantik Okyanusu temsil
etmeye başladı. Çocukları Eurynome, Styks ve Klymore dir.
PHOEBE
Phoebe, Uranus'le Gaia'nin cocuklari olan Titanlardandir. Geleneksel olarak ayla iliskilendirilen Phoebe, Apollo ve Artemis'in anneannesidir.Koios'tan Leto ve Asteria'yi dogurmustir.
Çok güçlü bir kahindir Delphi tapınağı ona aittir
fakat torunu Apollona doğum gününde hediye olarak devir etmiştir.
PROMETHEUS
Prometheus, Hesiodos'a göre İapetos'la ve Klymene'nin oğlu ve Atlas, Menoitios ve Epimetheus'un kardeşidir. Bazı metinlerde Prometheus'un annesi Asia ve kardeşi Athos olarak gösterilir. Prometheus, öteki kardeşleri gibi,
tanrısal düzene kafa tutmuş, karşı çıkmış ne var ki öteki kardeşlerinden farklı
olarak sonunda insanoğlunu yaratarak ve onlara ateşi (yaratıcılığı, bilimi,
uygarlığı) vererek bu düzeni değiştirmeyi başarmıştır.
Olympos tanrılarının
kuvvet ve kudretine karşılık, Prometheus'da kurnazlık ve zeka vardır.
Titanların isyanları sırasında tarafsızlığını korumuş ve başkaldırmamış bir
Titan oğlu olarak Zeus'un gözüne girmeyi başarmıştı. Zeus onu Olympos'daki
ölümsüzlerin arasına aldı. Oysa o Zeus ve arkadaşlarına karşı kin besliyordu.
Dedelerinin öcünü almak için, kendi gözyaşıyla yoğurduğu balçıktan ilk insanı
yarattı. Sonra onun acizliğine acıyarak, Hephahistos (Ateş Tanrısı) alevler saçan ocağından bir kıvılcım
çaldı ve insanlara armağan etti. Bunun için Tanrı Zeustarafından Kafkas
Dağında zincire vurulmuş ve Prometheus Desmotes (zincire vurulmuş Prometheus) adıyla
anılmıştır. Tanrılarca görevlendirilen bir kartal(bazen akbabayla karıştırılır)
sürekli olarak, her gece yeniden oluşan karaciğerini kemirmektedir. Onu Kafkas dağının tepesindeki bu işkenceden Zeus'un oğlu yarı
tanrı, ölümlü Herakles kurtarır.
Prometheus; "Zeus tahtından düşmedikçe benim işkencelerimin sonu yoktur"
der, böylelikle insanlığa özgürlüğün yolunu göstermiş olur.
Bu arada Zeus, kendisini hiçe sayan insanlara da bir ders vermek için, Hephaistos'a su ve balçıktan ilk bakirenin heykelini yaptırdı ve kalbine ruh yerine Prometheus'un ateşi çaldığı yerden aldığı bir kıvılcımı koydu ona Pandora ismini verdi. Onu insanlara yollarken eline verdiği kutuda ise tüm kötülük ve ızdıraplar vardı. Zeus böylece insanlardan da intikamını aldı.
Bu arada Zeus, kendisini hiçe sayan insanlara da bir ders vermek için, Hephaistos'a su ve balçıktan ilk bakirenin heykelini yaptırdı ve kalbine ruh yerine Prometheus'un ateşi çaldığı yerden aldığı bir kıvılcımı koydu ona Pandora ismini verdi. Onu insanlara yollarken eline verdiği kutuda ise tüm kötülük ve ızdıraplar vardı. Zeus böylece insanlardan da intikamını aldı.
Zincire vurulmasındaki asıl neden Zeus'un ondan
korkuyor olmasıdır. Geleceği görme yetisi olan bir titan'dır ve bu yetisini
kullanarak Zeus'unKronos'u
tahttan indirmesine yardımcı olmuştur. Gelecekte de Prometheus'un bu özelliğini
kendisinin tahttan düşürülmesi için de kullanacağından korkan Zeus,
Prometheus'un ateşi (bilgiyi) çalarak insanlara vermesi ile ondan kurtulmak
için gerekli fırsatı elde etmiştir. Bu işkence 30000 yıl sürmek üzere
planlanmıştı, fakat Herkül'ün onu serbest bırakmasıyla Prometheus kendisinin
karaciğerini her gün yiyen kartalı buldu ve öç olarak Zeus'un Prometheus'u
cezalandırmakla görevlendirdiği kartalın karaciğerini yedi. Zeus bu şekilde
cezasını sonlandıran Prometheus'u affetti ve tekrar ölümsüzler arasına aldı.
RHEİA
Rheia'nın doğurduğu tüm çocukları yutan Kronos'un bu
durumu şöyle anlatılır Hesiodos'ta;
Korkuyordu Uranos'un mağrur
torunlarından biri
ölümsüzler arasında kral olacak diye.
Gaia ve Uranos bildirmişti ki ona
Ne kadar güçlüler güçlüsü de olsa
Kendi oğluna yenilmekti kaderi
Korkuyordu Uranos'un mağrur
torunlarından biri
ölümsüzler arasında kral olacak diye.
Gaia ve Uranos bildirmişti ki ona
Ne kadar güçlüler güçlüsü de olsa
Kendi oğluna yenilmekti kaderi
Rheia bu duruma çok üzüldüğü için Uranos'la Gaia ona
yardım ederler ve Zeus'a hamileyken Rheia'ya Girit bulunan İda dağındaki Lyktos mağarasına saklanır, Zeus'u orada doğurur.
Kronos'a da koca bir taşı beze sarıp verir. Kronos taş olduğunu anlamadan
yutar. Zeus, Girit'teki mağarasında büyür ve babası Kronos'u ve onun soyundan
gelen Titanları yenip üçüncü kuşak tanrılar olan Olymposlularınegemenliğini
başlatır.
TETHYS
Yunan mitolojisinde bir
titan olan Tethys,
denizin, bereketli okyanusun tecessümüdür. Deniz tanrıçası olan Tethys, Uranus ile Gaia'nın kızıdır. Kocası ve erkek kardeşi olan Okeanos'dan birçok çocuğu
olmuştur.
Antik çağda onun dünyadaki büyük nehirlerin (Nil nehri
vb) annesi olduğuna inanılırdı. Aynı zamanda Tethys Okeanos'dan çok güzel 3 bin
kadar peri kızı doğurmuştur.Bütün insan oğluna bakıcılık yapmaktadır.Bazı
kaynaklarda Hera'nın kocasıyla birlikte bakıcılığını üstlenmştir,sonraları
Hera'da araları dargın olan bu iki çiftin arasını yeniden yapar.
THEİA
Theia. Yunan
mitolojisinde, Theia, Titanlar'ın aydınlıktan sorumlu olanı idi. Kardesi ve kocasi Hyperion'dan Helios, Selene ve Eos'un annesidir.
Thia veya Thea diye de anılır. Diğer bir görevide
değerli taşlar üzeridedir bu taşlar altın,gümüş ve mücevherlerdir.Bir diğer
ismiyseEuryphaessa'dır. Euryphaessa, geniş
aydınlatır anlamına gelir.
THEMİS
Themis, Yunan mitolojisinde Uranüs ve Gaia'nın kızı olan adalet ve düzen tanrıçasıdır. İlahi
adaletin tecessümüdür. Babaları Zeus olan, Horae veMoirae'nin annesidir.
Kendisi öfkeli veya cezalandırıcı değildir. Ona yeteri
kadar saygı gösterilmediğinde veya adaletsizlik yapıldığında, o sessiz kalır ve
onun yerineNemesis gerekli
karşılığı, cezayı verir. Themis, aynı zamanda kâhindir, kehânet gücü vardır,
kehânet yeri olan Delphi tapınağını o inşa etmiştir.
İlk dönemlerde tam zıddı olduğu Eris ile beraber ve benzer resmedilmiştir. Son dönemlerde
ve daha sonraki çağlarda ise gözleri bağlı elinde bir terazi ile
resmedilmiştir. Roma mitolojisindeki Iustitia (ilahi adaletin tecessümü) Themis'in roma
mitolojisindeki karşılığıdır denilebilir.
Themis, doğada, mevsimlerin, yılların ve sanatların
düzenini sağlayan bir Tanrıça üçlüsüyle canlı varlıklar arasında yaşamla ölüm
dengesini kuran bir Tanrıça, bir Tanrısal varlıktır. Themis, yasadır, kuraldır.
Ama gelip geçici bir yasa değil, Tanrılar dünyasında da insanlar dünyasında da
değişmez evrensel ve ölümsüz doğa yasasıdır. Tanrısal yasadır, onun karşıtı
insansal yasa ise Nomos Nemesis tir.
Themis, Olympos’ta yaşar, Tanrıların toplantılarına
başkanlık eder, Olympos'taki düzeni o korur, Homeros’u da tanır, bilir onu,
Hera ile Zeus’la konuştuğunu gösterir İlyada’da, ama çok söz edilmez Themis ten,
efsanesi, öyküsü yoktur, Her yerde her zaman vardır. Ürettiği, tanrısal
varlıklarla sürdürür etkisini, bu varlıklarlarda Tanrılardan daha güçlü
oldukları için ehramın tepesinde oturur gibidir Themis. Adı da koymak,
yerleştirmek, oturtmak anlamına gelen bir kökten türemiştir .
Kısaca
belirtmek gerekirse; “Kılıç” adaletin verdiği cezaların caydırıcılığını ve
gücünü, “Terazi” adaleti ve bunun dengeli bir şekilde dağıtılmasını simgeler.
“Kadın” ve “Bakire” olması bağımsızlığı ifade eder. Ayrıca kadının gözü bağlıdır.
bu da tarafsızlığını simgeler.Hukukun evrensel ilkelerini simgesel olarak
taşıdığı için Themis heykeli adaleti en iyi şekilde ifade etmektedir.
URANÜS
Yunan mitolojisinde, Gaia'nın oğlu, kocası ve ilk tanrılardandır. Yunan tanrılarının atasıdır. Kozmik bir güce
sahiptir. Uranüs aynı zamanda uzayla ilgili olarakta tavsir edilir.
Erebos ile Gaia nın oğlu olmakta, aynı zamanda Gaia nın
kocası olmakta, ilk gökyüzüne hakim olan tanrıdır. Gaia ve onun birleşmesinden, Titanlar, Hekatonkheir'ler ve Kyklop'lar oluşmuştur. Ancak Uranos, bütün bu çocukları
yeryüzünün karnında saklanmaya zorladığı için, bu yükü taşımakta zorlanan ve
kızan Gaia, oğullarından Kronus'la birlik olup bu tanrıyı yenmiş, hakimiyetini
elinden almıştır.
Zeus'un dedesi, Titanlar, Hekatonkheir'ler ve Kyklop'ların babasıdır. Kaderi ondan sonra başa gelen her
tanrıyla aynıdır. Uranos aynı zamanda havaya da hüküm sürmektedir.
çok yardımcı oldu teşekkürleer :))
YanıtlaSil